Tarihçe
Saltukova, Batı Karadeniz bölümündeki birinci sıra ve ikinci sıra dağlar arasındaki düzlükte kurulmuştur. Demiryolunun çalışmaya başlamasından sonra, 1939 yılından itibaren gelişmeye başlayan Saltukova adı 500 yıl öncesine ait bir vakfiyede geçmektedir. “Arz-ı Saltuk” olarak adı geçen düzlüğün Saltukoğulları’na ait olduğu biliniyor. BugünküSaltukova merkezinin bulunduğu düzlüğe eskiden “Saltukeli” denildiği için Saltukova adını almıştır.
Osmanlılar döneminde Bolu sancağı, Kastamonu Vilayetine bağlı Burunköy ve Karaboğaz mahallelerinden oluşan Düz Gariyesi (gariye=yerleşim yeri bölgesi, mezra anlamında) içinde yer alan Saltukova, Cumhuriyetin ilk yıllarında Devrek ilçesi, Çaycuma Bucağına bağlı iki mahallelik bir köydü.
Saltukova Kuzeyi Kara Deniz, Kuzey Doğusu ve Doğusu Bartın İl sınırı, Kuzeyi Çaycuma ilçesi Batısı ise Filyos Çayı ile çevrilidir. Belediye sınırı ile beldeye bağlı köy sınırları adeta içi içe geçmiş vaziyettedir. Yerleşim dağınık değildir. Orman alanları dışında tarım ve sanayiye elverişli arazinin azlığı iç içe yerleşim yerlerinin doğmasına sebep olmuştur. Bu sebeple yaklaşık 10 km. çap içindeki alanda 20.000 civarında nüfus yaşamaktadır.
1927-1933 ANKARA – ZONGULDAK demiryolu hattı köy toprakları içinden geçtiğinden başta Bartın olmak üzere çevrenin ulaşım merkezi haline gelmiştir. Bugünkü istasyonun 300m. kuzeyinde ilk tren durağı yapılmıştır. Çevreden gelen yolcuların barınması için kahvehane tipi iki adet küçük han yapılmış; daha sonra durak olarak bugünkü istasyon yapılarak 300m güneye çekilmiştir. Bartın şosesi yapılarak burası ulaşım yeri merkezi olmuştur. Çevre köylerden gelip ticaretle uğraşanlar işyerlerini istasyon civarına kurmuşlardır. Saltukova yerleşim yeri olarak önem kazanmış ve gelişen ticarete bağlı olarak hızlı bir şekilde gelişmeye devam etmiştir. 1939 – 1945 yıllarında İkinci Dünya Savaşı sırasında Rus tehditine karşı savunma amaçlı bir askeri havaalanı yapılmış, buna müteakip atlı birliklerinde yer aldığı 1 tabur asker bu bölgeye yerleştirilmiştir.
Döneminde Rus tehditine karşı yapılan Zonguldak Havaalanı iyileştirme çalışmaları sonrası 2009 yılında uluslar arası hava trafiğine açılarak Saltukova “Hudut Kapısı” ilan edilmiş ve Almanya-Saltukova uçuşları deneme maksatlı olarak başlatılarak yaklaşık 6000 yolcu taşıması gerçekleştirilmiştir. 2012 yıl sonu itibarıyla yaklaşık 70.000 yolcu taşıması gerçekleşmiştir. Günün 24 saati acil durumlar ve organ nakli ve aynı zamanda İstanbul-Samsun arasında hava araçlarının tek yakıt ikmalinin yapabildiği alan olarak kullanıldığı için önemli bir ulaşım merkezidir.
Nüfusu 2000 üzerine çıkması sebebiyle 1988 yılında belediye teşkilatı kurulmuştur. Aynı zamanda Bucak Merkezi olan Saltukova Belediye idaresi ile yönetilmektedir. 1988 yılında kurulan Belediye’de 1989 yılında yerel seçimler yapılmış ve sırasıyla;
1989-1991 yıllarında Basri ÇELEBİ;
1991-1999 yıllarında Adem KIZILBAĞ;
1999-2014 yıllarında Adil DÜZLÜ;
2014 yerel seçiminde Zerrin GÜNEŞ Belediye Başkanlığı görevine seçilmişlerdir.
1991 yılında ilk Belediye Başkanı Basri ÇELEBİ trafik kazası sebebiyle vefat ettiğinden 4 ay süre ile Belediye Meclis Üyesi Hasan GÜNEŞ Belediye Başkan Vekili olarak görev yapmıştır.
Bucak Merkezi olan Saltukova Beldesinde çeşitli konularda faaliyet gösteren 219 ruhsata tabi kayıtlı işyeri vardır. İmalat yapan işyeri olmamasına karşı 3 adet Doktor, 2 adet Diş Doktoru, 3 adet Eczane, 2 adet Veteriner,2 adet Akaryakıt istasyonu,1 adet Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, her türlü sıcak ve soğuk demir, kereste, alüminyum, plastik ürünlerinden üretilen ürünlere ait irili ufaklı 15 adet işyeri, oto tamircisi, bilgisayar tamir ve satışı, saat tamircisi, elektronik ve elektroteknikçi, bay ve bayan terzisi, bayan kuaför gibi özellik arz eden ve eşdeğer yerleşim yerlerinde bulunmayan işyerleri ve sanatkarlar ile serbest meslek erbabı bulunmaktadır. Ayrıca her hafta Pazartesi günü kurulan halk pazarı yaklaşık 10.000 kişi tarafından ziyaret edilmektedir. T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ)-Saltukova Belediyesi işbirliği ile 120Konut ve Ticaret Merkezi 1.Etap, 256 Konut 2.Etap uygulaması yapılmıştır. 1. etap konutlar tamamlanarak hak sahiplerine teslim edilmiş, 2.etap konutlar ise 2014 yılı Eylül ayında hak sahiplerine teslim edilmiştir.
BELDEDE BULUNAN BAŞLICA KURUM VE KURULUŞLAR;
Saltukova Belediye Başkanlığı,
Saltukova Jandarma Karakol Komutanlığı,
Saltukova(ÇPL) Lisesi Müdürlüğü,
Saltukova İlkokulu Müdürlüğü,
Saltukova Gazi Ortaokulu Müdürlüğü,
Düz Mahalle İlkokulu Müdürlüğü,
Saltukova Çocuklar Gülsün Diye Anaokulu Müdürlüğü,
T.C.Ziraat Bankası Şube Müdürlüğü,
Saltukova Aile Hekimliği Merkezi (3 Doktor),
P.T.T. Merkez Müdürlüğü,
İlçe Emniyet Müdürlüğü Havaalanı Koruma Şube Müdürlüğü,
T.C.D.D. İstasyon Şefliği,
D.M.İ Havaalanı Meteoroloji Müdürlüğü,
Zonguldak Sivil Havacılık A.Ş.Genel Müdürlüğü,
Kokaksu Mahallesi Muhtarlığı,
Karaboğaz Mahallesi Muhtarlığı,
Düz Mahallesi Muhtarlığı,
Sarıkum Mahallesi Muhtarlığı
İlköğretim okullarındaki öğrenci yoğunluğu sebebiyle 16 derslikli yeni bir ilköğretim okulu 2010-2011 eğitim öğretim döneminde hizmete açılarak ilköğretim okulu sayısı 3’e çıkarılmıştır.Saltukova, bölünmüş karayolu, demiryolu ve havayolu ulaşımı imkanlarına sahip olması ve Kara Deniz’e yapılacak en büyük liman projesinin sınırları içinde bulunması sebebiyle sanayi açısından ilgi çeken önemli bir yerleşim yeridir.